Demir
Görsel 1: Le Creuset Izgara, Dökme Demir
Demir, dünya yüzeyinde en yaygın dördüncü mineral ve yer kabuğunda en çok bulunan metaldir. Demir metali, demir cevherlerinden elde edilir ve doğada nadiren elementel halde bulunur. Demir, aslında büyük ölçüde karbonlu bir alaşım olarak kabul edilebilecek olan çelik yapımında kullanılır. Tüm dünyada üretilen metallerin ağırlıkça %95’ini oluşturur. Düşük fiyatı ve yüksek mukavemet özellikleri demiri, otomotiv, gemi gövdesi yapımı, ve binaların yapısal bileşeni olarak kullanımında vazgeçilmez kılar. (1)
Yoğunluk: 7,86 gr/cm3
Ergime Noktası: 1538 C (1)
Dökme ve dövme demir olmak üzere ikiye ayrılır.
Çelikten daha öncelerde kullanılmış düşük maliyetli strüktürel bir malzemedir demir.
Ağır ve yumuşak bir malzemedir, göreceli olarak sıcak ve soğuk şekil vermesi kolaydır. Dövme demir %0.2 den daha az karbon içerir, dökme demir ise %2-4 arasında karbon içerir. Karbon oranı %0.2 ile %2 arasında olanlar çelik olarak sınıflandırılır.
Dövme demir çok az karbon içerir. Dövme (forging) ve haddeleme (rolling) yöntemleri ile üretilir. Yumuşak ve sünek olduğundan çoğu uygulamalarda dövme demir yerine karbon çelikler tercih edilmektedir.
Dökme demirler; demir, karbon ve az miktarda silikondan oluşmaktadırlar. Talaşlı işlenebilirlik, korozyona ve metal yorulmasına karşı dayanım ve karbon içeriğinden dolayı zor kaynak yapılışı temel özellikleridir.
Görsel 2: York Tren İstasyonu, Dövme Demir I Kirişler, Sıcak ve Soğuk Haddeleme
Dövme demirin yerini büyük bir oranda çelik almıştır. İnşaat sektörü için uygun bir malzemedir, mimari metal işleri ve çit benzeri uygulamalarda karşımıza çıkabilir. Demir, mutfak araçlarında ısıl iletkenliği sebebi ile tercih edilmektedir.
Kaynaklar:
1. https://tr.wikipedia.org/wiki/Demir
2. Thompson, R. (2007). Manufacturing Processes For Design Professionals. London: Thames & Hudson.
Görseller:
1. http://culin-art.com/1467-thickbox_default/giant-reversible-grill-le-creuset-45x255cm-cast-iron.jpg
2. http://2.bp.blogspot.com/-aBCTVzrFGZg/U7B0DOVbB3I/AAAAAAAASHA/ETeX7GqnOiM/s1600/York+Station+roof.jpg
